Prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej przysługuje osobom i rodzinom , które spełniają kryterium dochodowe. Osobie samotnie gospodarującej , jeżeli jej dochód nie przekracza kwoty 776 zł., natomiast osobie w rodzinie – kwoty 600 zł.

Świadczenia z pomocy społecznej są udzielane na wniosek osoby zainteresowanej, jej przedstawiciela ustawowego albo innej osoby, za zgodą osoby zainteresowanej. Mogą być również udzielane z urzędu.

Zgłoszenie wniosku o pomoc może być osobiste, pisemne lub telefoniczne.

Przyznanie świadczeń z pomocy społecznej z wyj. interwencji kryzysowej, pracy socjalnej, poradnictwa, uczestnictwa w zajęciach klubu samopomocy, skierowania do całodobowej placówki opiekuńczo-wychowawczej, biletu kredytowanego, następuje w formie decyzji administracyjnej.
Decyzję o przyznaniu świadczenia lub jego odmowie GOPS wydaje po przeprowadzeniu rodzinnego wywiadu środowiskowego ( wyj. bilet kredytowany i decyzja w sprawach cudzoziemców ).

Rodzinny wywiad środowiskowy przeprowadza się w celu ustalenia sytuacji osobistej , rodzinnej, dochodowej, i majątkowej osób lub rodzin ubiegających się o pomoc. Sposób przeprowadzania wywiadu oraz wykaz niezbędnych dokumentów umożliwiających dokonanie analizy i oceny sytuacji danej osoby lub rodziny zostały określone w Rozporządzeniu Ministra Polityki Społecznej z dnia 8 kwietnia 2021 r. w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego.

Osoby lub rodziny korzystające z pomocy społecznej są zobowiązane do współpracy z pracownikiem socjalnym w rozwiązywaniu ich trudnej sytuacji życiowej. W przypadkach stwierdzenia przez pracownika socjalnego marnotrawienia przyznanych świadczeń, korzystania z nich w sposób niezgodny z przeznaczeniem, brakiem współdziałania w rozwiązywaniu trudnej sytuacji życiowej, nieuzasadnionej odmowy podjęcia zatrudnienia , może nastąpić ograniczenie pomocy bądź jej odmowa.